Er is gekeken om hoeveel huishoudens het gaat, naar de verschillende woonposities, waar zij zich bevinden en hoe zij het beste benaderd en betrokken kunnen worden. Wat beweegt hen? Waar liggen kansen en mogelijkheden om hen te betrekken bij de energietransitie? Maar ook, welke knelpunten moeten opgelost zijn voordat deze huishoudens mee kunnen doen? Ook is er aandacht besteed aan het financieringsvraagstuk als belangrijke randvoorwaarde en zijn er verschillende tools ontwikkeld voor gemeenten en woningcorporaties om beter aan te sluiten op de leefwereld van de bewoners en de verschillende domeinen en perspectieven binnen de projectgroep.
Met de EVI-pilot werken we samen aan een energietransitie waaraan iedereen mee kan doen en zijn of haar woning kan verduurzamen tot een goed geïsoleerde, gezonde en comfortabele woning.
De lessen van de vier gemeenten staan vastgelegd in een online magazine. De lessen in pdf-vorm vind je hier.
Niet iedereen kan meedoen
(Zie ook de downloadbare interactieve versie onderaan deze pagina)
Voor wie is EVI bedoeld?
Gemeenten met hun partners en woningbouwcorporaties, kunnen de leerlessen gebruiken om hun beleid en werkzaamheden effectiever uit te voeren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de integrale wijkaanpakken, het opstellen van de Regionale Energie Strategieën, de Transitievisies Warmte, de Wijkuitvoeringsplannen en de onderhoudsprojecten van woningcorporaties.
EVI-Webinar
Op 24 juni 2021 organiseerden we het EVI-Webinar over de belangrijkste leerlessen uit de pilots.
Als je (een deel van) het Webinar terug wilt kijken, klik dan hier.
Programma
▶▷Plenaire opening (40 min)
Aan de hand van onderstaande lessen ging Martijn Messing in gesprek met de gemeente Tilburg, Breda, Bernheze en het PON|Telos.
- LES 1 – Alle Brabantse gemeenten hebben te maken met huishoudens met een smalle beurs.
- LES 2 - De huidige aanpak van de energietransitie sluit onvoldoende aan bij de leefwereld van bewoners van mensen met een smalle beurs.
- LES 3 – Externe en interne samenwerking is belangrijk voor gemeenten.
- LES 4 - Een ingewikkeld, nog niet volledig opgelost vraagstuk, is het financieringsvraagstuk.
▶▷ Deelsessie 1 (30 min)
‘Gespikkeld bezit: hoe kan je met en voor eigenaren van ‘gespikkeld bezit aan de slag?’
Door: Noëlle Peters Sengers (gemeente Tilburg), Susanne de Zoeten (gemeente Tilburg) en Eline van der Meer (Zet)
▶▷ Deelsessie 2 (30 min)
‘Hoe raak je in gesprek met bewoners? En welke concrete inzichten haal je als gemeente daar uit om de energietransitie vooruit te helpen?’
Door: Merel van den Tillaart (gemeente Bernheze), Zoë van Otterloo (Zet, namens de gemeente Breda) en Ralf Klop (Groene Groei).
▶▷ Deelsessie 3 (30 min)
‘Hoe kan data je helpen om in de TVW en de WUP met een smalle beurs aan de slag te gaan?’
Door: Susanne Agterbosch (Het PON|Telos), Marije Baars (Zet), en Marijn van Asseldonk (Het PON|Telos)
Q&A
Onderaan de pagina bij toegevoegde bestanden staan de vragen en antwoorden welke gesteld zijn tijdens het Webinar. Heb je andere vragen? Kijk dan ook in het magazine!
Data rondom het vraagstuk ‘smalle beurs’
Datasheet
Als deelresultaat uit de EVI-pilot hebben we voor gemeenten een datasheet beschikbaar over haalbaarheid en betaalbaarheid.
Op basis van berekeningen met microdatabestanden van het CBS is inzichtelijk gemaakt of de transitieopgave thuis voor Brabantse huishoudens haalbaar en betaalbaar is. In het bestand is een selectie per gemeente, wijk en buurt mogelijk.
Denk bijvoorbeeld aan:
- de verdeling koop en huur woningen
- in welke wijken en buurten deze huishoudens wonen
- hoeveel huishouders geven meer dan 10% van hun inkomen uit aan de energierekening
- hoeveel huishoudens hebben geen toegang tot investeringsgeld om hun huis te verduurzamen (spaargeld of leencapaciteit)
- waar hebben de woningen een slechte isolatie
- waar staan de uitgeponde of ‘gespikkeld bezit’ woningen
De haalbaarheids- en betaalbaarheidsproblematiek kan per wijk flink uiteenlopen (en is daarmee mede bepalend voor de slagingskans van de verduurzamingsopgave op wijkniveau).
Deze data kunnen gemeenten helpen om een plan per wijk of buurt te maken die op de daar actuele problematiek aansluit. Het helpt om ook voor en met burgers met een smalle beurs aan de slag te gaan in de Transitievisies Warmte en Wijkuitvoeringsplannen.
Wij adviseren de gemeenten die de data willen gebruiken een eigen datasheet te laten maken opdat de basisgegevens schoon blijven en het risico van aanpassing van de data (en dus fout gebruik) door het doorsturen van het bestand uitblijft. De kosten voor het laten opmaken van een eigen datasheet door Het PON & Telos bedragen € 125,-- excl. btw. Je kunt hiervoor contact opnemen met Marijn van Asseldonk (m.vanasseldonk@hetpon-telos.nl). Ook als je vragen hebt over de wijze waarop deze data tot stand zijn gekomen (onderzoeksverantwoording) kun je met Marijn van Asseldonk contact opnemen.
Onderaan de pagina staat als voorbeeld de datasheet van de gemeente Tilburg, evenals het onderzoek 'Betaalbaarheid van de energietransitie in Tilburg'.
Training werken met data
Heb je behoefte aan een training bij het lezen en gebruik van de datasheet, dan kan je contact opnemen met Susanne Agterbosch (S.agterbosch@hetpon-telos.nl) en Jan-Willem van Herpen (EVI-projectleider Provincie Noord-Brabant).
Bij voldoende animo kunnen we mogelijk vanuit de provincie hier een gezamenlijke training voor organiseren.
Aan de slag!
Tips, ontwikkelingen en adviezen
Heb je leuke leerlessen, tips en nieuwe ontwikkelingen (bijvoorbeeld over financieren) laat deze dan hier achter.
Mochten we voldoende content hebben dan kunnen we hiermee een nieuwe editie van het EVI-magazine maken.
Zelf aan de slag en behoefte aan contact, nadere informatie en inspiratie
In hoofdstuk 11 van het magazine staan alle contactpersonen van de pilotgemeenten met hun gegevens. Zij zijn aan de slag gegaan met EVI-projecten in hun gemeente. Schroom niet om contact met hun op te nemen voor nader informatie en inspiratie.
Projectteam EVI
De EVI-pilot was een co-productie tussen het programma Energie en Samenleving van de Provincie Noord-Brabant, de pilotgemeenten Bernheze, Breda, Den Bosch en Tilburg, stichting ZET (begeleiding pilotprojecten met social design aanpak) en het PON & Telos (monitoring gemeentelijke en overkoepelende leerlessen).
De pilot was onderdeel van de samenwerkingsovereenkomst Sociale Innovatie Energietransitie, waarin Enpuls en provincie samenwerken.
Gerelateerde nieuwsberichten en documenten
- De belangrijkste leerlessen van EVI
- whitepaper van TNO.
- Link naar landelijke (burger) netwerken omtrent dit thema: De Participatiecoalitie en #Krachtproef.
- Energie voor iedereen_SLIM magazine 2019.pdf
- Het basisverhaal.pdf
- Informatie Energie Voor Iedereen.pdf
- Praatplaat EVI sociaal en energie (zie onder foto's bij toegevoegde bestanden)